Artykuł sponsorowany
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść artykułu i osobiste poglądy autora.
W wielu układach i urządzeniach niezbędnym elementem są właściwe uszczelnienia techniczne. Chronią one nie tylko przed wyciekiem cieczy roboczej z wewnątrz, ale również przed przedostaniem się zanieczyszczeń do środka mechanizmu. Istnieje wiele rodzajów uszczelnień, wśród których znajdziemy również oringi. Zobacz, czym charakteryzuje się ten rodzaj uszczelnień i gdzie znajdują zastosowanie.
Oringi (O-ring) to specjalne uszczelnienia techniczne w kształcie pierścienia (torusa) o przekroju kołowym. Służą one do zabezpieczania konstrukcji maszyn przed wyciekiem cieczy roboczej, a także dostaniem się do środka zanieczyszczeń w miejscach łączenia poszczególnych części, zarówno nieruchomych, jak i ruchomych.
Oringi należą do grupy uszczelnień statycznych, co oznacza, że nie poruszają się one względem części maszyny, które z nimi współpracują.
Uszczelnienia statyczne typu O-ring należą do najpopularniejszych uszczelnień i znajdują zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu. Stosuje się je między innymi w:
Główny podział uszczelnień o przekroju okrągłym przebiega ze względu na materiał, z którego są wytwarzane. Najczęściej do produkcji oringów używa się różnych polimerów kauczuku. Wyróżnia się oringi gumowe, silikonowe oraz neoprenowe.
Tego typu oringi wykonane są z kauczuku akrylonitrylowego. Wykazują wysoką odporność na ekstremalne temperatury z przedziału od -30°C do 120°C, a także na działanie olejów hydraulicznych, smarów ropopochodnych czy czynników fizycznych, jak ścieranie. Natomiast podatne są na szkodliwe warunki atmosferyczne i ozon. Stosowane są w gałęziach przemysłu motoryzacyjnego i maszynowego.
Produkowane są z kauczuku etylenowo-propylenowego, któremu zawdzięczają wysoką odporność chemiczną. W zależności od mieszanki kauczuku wykazują odporność na wysokie temperatury rzędu nawet 150°C oraz temperatury ujemne nawet do -50°C.
Uszczelnienia techniczne EPDM są niewrażliwe na różnego rodzaju ciecze o pH kwaśnym i zasadowym, płyny hamulcowe na bazie glikolu, ozon czy promieniowanie UV. Nie można ich natomiast narażać na kontakt z produktami ropopochodnymi, rozpuszczalnikami organicznymi czy smarami powstałymi na bazie estrów. Uszczelnienia tego rodzaju są izolatorami energetycznymi. Często używa się ich w układach hamulcowych i klimatyzacji.
Produkowane z uwodnionego kauczuku butadienowo-akrylonitrylowego zapewniają większą odporność termiczną od klasycznych oringów NBR (nawet do 150°C) oraz nie są podatne na działanie płynów hydraulicznych na bazie oleju mineralnego, olejów napędowych, tłuszczów zwierzęcych czy rozcieńczonych kwasów organicznych krótkołańcuchowych.
Stosuje się je w przemyśle motoryzacyjnym jako uszczelnienia do silników, skrzyń biegów, pomp i systemów klimatyzacji oraz wszędzie tam, gdzie potrzeba wysokiej odporności na ścieranie.
Ten typ oringów, wykonanych z mieszanki kauczuku perfluorowego, wykazuje największą odporność chemiczną i termiczną, a także ma dobre właściwości mechaniczne. Oringi FFKM wytrzymują temperatury rzędu 200°C, a do tego są odporne na działanie olejów silikonowych i tych pochodzenia naturalnego, a także gazów (propan, butan) czy paliw na bazie metanolu.
Oringi FFKM mogą być stosowane w maszynach mających kontakt z praktycznie wszystkimi chemikaliami (prócz związków fluorowych), ozonem i promieniowaniem UV.
Oringi te produkowane są z kauczuku fluorowego. Charakteryzują się dobrą odpornością chemiczną i termiczną. Ponadto cechuje je niska przepuszczalność gazów, co wpływa na to, że są zalecane do zastosowań próżniowych.
Oringi fluorowe mogą być stosowane w środowiskach, w których narażone są na działanie olejów mineralnych i smarów silikonowych, węglowodorów alifatycznych, tłuszczów roślinnych i zwierzęcych, niepolarnych rozpuszczalników czy ozonu. Natomiast nie są odporne na gorącą wodę i parę wodną, kwasy organiczne czy płyny hamulcowe na bazie glikolu. Używa się ich w systemach hydraulicznych, pneumatycznych oraz próżniowych.
Do ich produkcji używa się teflonu i policzterofluoroetylenu. Mogą być stosowane w szerokim zakresie temperatur (od -200°C do +200°C), w obecności większości rodzajów chemikaliów (z wyjątkiem alkalicznych).
Oringi te cechuje niski współczynnik tarcia i duża twardość, ponadto nie reagują one na promieniowanie UV. Stosowane w przemyśle radiowym, elektrycznym oraz mikrofalowym i spożywczym, a także medycynie.
Tego typu oringi są rozwiązaniem hybrydowym, łączącym właściwości elastomerowego rdzenia i teflonu. Dzięki temu są wytrzymałe, odporne chemicznie, nie przepuszczają gazów i wykazują niski współczynnik tarcia.
Stosuje się je głównie w konstrukcjach statycznych, w zaawansowanym przemyśle chemicznym, spożywczym, farmaceutycznym czy kosmetycznym.
To dosyć nowe rozwiązanie, łączące w sobie cechy oringów EPDM i NBR. Oringi CR wykazują się doskonałą odpornością chemiczną na roztwory soli, kwasy i zasady, a także na oleje i smary silikonowe, alkohole, amoniak, freon. Wytrzymują zakres temperatur od -45°C do +100°C.
Tego typu oringi wykazują właściwości hydrofobowe, co oznacza, że nie pochłaniają wody, a także są odporne na temperatury od -50°C do +240°C. Można je stosować w kontakcie z produktami spożywczymi (o ile mają stosowne certyfikaty FDA). Ponadto są dobrym izolatorem elektrycznym, oraz są odporne na alkohole, ozon i syntetyczne płyny hydrauliczne.
Nie wykazują natomiast odporności na stężone kwasy, paliwa napędowe, aceton czy estry, jak również ścieranie.
Co do rozmiarów, oringi zazwyczaj występują w standardowych wymiarach metrycznych różniących się o 1 mm. Właściwe dopasowanie oringów do części powinno przebiegać poprzez zmierzenie zarówno średnicy otworu, jak i wysokości w przekroju kołowym (grubości).
Oznaczenia oringów zazwyczaj podawane są w sposób AxB, gdzie A to średnica wewnętrzna oringa, natomiast B to grubość (przekrój zewnętrzny). Może się jednak zdarzyć także zapis odwrotny.
Tak więc aby wybrać właściwy oring do maszyny, należy wykonać skrupulatne pomiary, jak również przeanalizować rodzaj czynnika, temperaturę i ciśnienie, z jakim uszczelnienie będzie miało styczność.
Kolory oringów ułatwiają zróżnicowanie ich ze względu na materiał, z którego są wykonane oraz właściwości:
Niekiedy stosuje się także inne warianty kolorystyczne.
Oringi to jedne z najpopularniejszych uszczelnień technicznych stosowanych w różnych gałęziach przemysłu. Wykonane są z materiałów elastomerowych. W zależności od użytych materiałów wykazują inne właściwości chemiczne, fizyczne i termiczne, które należy dobrać do konkretnych parametrów urządzenia i tego, z jaką substancją będą miały kontakt. Można zastosować je w łączeniach statycznych i dynamicznych (gdzie występuje ruch pomiędzy uszczelnieniem a elementem).
Zdjęcie główne: safakc1/elements.envato.com
